ਪਟਨਾ, 6 ਅਗਸਤ
ਸੋਨ ਨਦੀ ਬੇਸਿਨ 'ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਹੋ ਰਹੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਬਿਹਾਰ 'ਚ ਗੰਗਾ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਪੱਧਰ 'ਚ ਵੀ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਆਖ਼ਰੀ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੀ।
ਸੋਨ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਪਿਛਲੇ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੈਚਮੈਂਟ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 150 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਾਰਿਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ 13 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ 11 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪੰਜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਅਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਦੱਖਣੀ ਬਿਹਾਰ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਜਲ ਸਰੋਤ ਮੰਤਰੀ ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਸੋਨ ਨਦੀ 'ਚ ਅਚਾਨਕ ਪਾਣੀ ਛੱਡਣ ਕਾਰਨ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈ ਅਲਰਟ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨੇੜਿਓਂ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ।
“ਸਰਕਾਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ ਸਥਿਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਬੂ ਹੇਠ ਹੈ। ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਨੂੰ ਅਲਰਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੋਨ ਨਦੀ ਦੇ ਬੇਸਿਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੀਂਹ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਗੰਗਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ”ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਸੋਨ ਨਦੀ ਦੇ ਬੇਸਿਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਪਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੰਦਰਾਪੁਰੀ ਬੈਰਾਜ ਤੋਂ 5,21,000 ਕਿਊਸਿਕ ਪਾਣੀ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹੜ੍ਹ ਕਾਰਨ ਰੋਹਤਾਸ ਅਤੇ ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਦੇ ਦਰਜਨਾਂ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ 36 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਨ ਨਦੀ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਦਾ ਨਿਕਾਸ 22 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਥਿਤੀ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ।
ਇਸ ਨਾਲ ਦੱਖਣੀ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਿਆ ਹੈ।
ਗੰਗਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ, ਜੋ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਸੀ, ਅਚਾਨਕ ਦਸ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੇਂਦਰੀ ਜਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਇਸ ਸਮੇਂ 49.73 ਮੀਟਰ 'ਤੇ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 50.60 ਮੀਟਰ ਦੇ ਖਤਰੇ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਹੇਠਾਂ ਹੈ।
ਪਟਨਾ ਦੇ ਦੀਘਾ ਘਾਟ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਪੱਧਰ 50.45 ਮੀਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ 49.54 ਮੀਟਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਗਾਂਧੀ ਘਾਟ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਪੱਧਰ 48.60 ਮੀਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 48.52 ਮੀਟਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਪੱਧਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
2016 ਵਿੱਚ, ਸੋਨ ਨਦੀ ਵਿੱਚ 11.67 ਲੱਖ ਕਿਊਸਿਕ ਦਾ ਵਹਾਅ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦੱਖਣੀ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੜ੍ਹ ਆ ਗਿਆ।