ਮੁੰਬਈ, 4 ਜੁਲਾਈ
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦੇਖੇ ਗਏ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਮਾਰਕੀਟ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕਾ-ਅਧਾਰਤ ਵਪਾਰਕ ਫਰਮ ਜੇਨ ਸਟ੍ਰੀਟ ਭਾਰਤੀ ਸਟਾਕ ਸੂਚਕਾਂਕ ਨੂੰ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਕਲਪ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਵਿੱਚ 43,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੂਝਵਾਨ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਂਚ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਭੂਤੀਆਂ ਅਤੇ ਐਕਸਚੇਂਜ ਬੋਰਡ (SEBI) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਨ ਸਟ੍ਰੀਟ ਅਤੇ ਇਸਦੀਆਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ ਵੱਡੇ ਵਿਕਲਪ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੋਂ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬੈਂਕ ਨਿਫਟੀ ਸੂਚਕਾਂਕ - ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ - ਨੂੰ ਨਕਲੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਇੰਟਰਾ-ਡੇ ਟ੍ਰੇਡਿੰਗ ਰਣਨੀਤੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ।
ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ 1 ਜਨਵਰੀ, 2023 ਅਤੇ 31 ਮਾਰਚ, 2025 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਜੇਨ ਸਟ੍ਰੀਟ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੇ 43,289 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਹੈਰਾਨਕੁਨ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਬੁੱਕ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਨਿਫਟੀ ਵਿਕਲਪਾਂ ਤੋਂ ਸੀ।
ਇਹ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਕਦ ਅਤੇ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ - ਸ਼ੁੱਧਤਾ, ਪੈਮਾਨੇ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਇਰਾਦੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਸੇਬੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਣਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰ ਦੇ ਵਪਾਰ ਦੇ ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਬੈਂਕ ਨਿਫਟੀ ਕੰਪੋਨੈਂਟ ਸਟਾਕਾਂ ਅਤੇ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਦੀ ਹਮਲਾਵਰ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੂਚਕਾਂਕ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ।
ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਦਿਨ ਵਧਦਾ ਗਿਆ, ਜੇਨ ਸਟ੍ਰੀਟ ਫਿਰ ਹਮਲਾਵਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦੇਵੇਗਾ, ਸੂਚਕਾਂਕ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਖਿੱਚੇਗਾ।
ਇਹ ਸਮਾਂ ਬੇਤਰਤੀਬ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਵਪਾਰ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਮਾਸਿਕ ਸਮਾਪਤੀ ਮਿਤੀਆਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ - ਜਦੋਂ ਵਿਕਲਪ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਸੂਚਕਾਂਕ ਦੇ ਸਮਾਪਤੀ ਮੁੱਲ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਸੈਟਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ - ਜਿਸ ਨਾਲ ਜੇਨ ਸਟ੍ਰੀਟ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਸਵਿੰਗਾਂ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਲਾਭ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਖੁਦ ਬਣਾਈਆਂ ਸਨ।