ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 29 ਜੁਲਾਈ
ਕੇਂਦਰੀ ਸੰਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਜਯੋਤੀਰਾਦਿੱਤਿਆ ਐਮ. ਸਿੰਧੀਆ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ 21 ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ।
ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਨਵਰੀ 2025 ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਇਹ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕੀ ਸੰਚਾਰਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ, ਗੁੰਮ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਫੋਨਾਂ ਨੂੰ ਬਲੌਕ ਜਾਂ ਟਰੇਸ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਮੋਬਾਈਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਸੀ।
ਇਹ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਹੁਣ ਐਂਡਰਾਇਡ ਅਤੇ ਆਈਓਐਸ ਦੋਵਾਂ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਭਰ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁ-ਭਾਸ਼ਾਈ ਡਿਜੀਟਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਾਧਨਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲਗਭਗ 46 ਲੱਖ ਉਪਭੋਗਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਹੁਣ ਤੱਕ, 82 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਅਲੀ ਮੋਬਾਈਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਡਿਸਕਨੈਕਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਅਤੇ 35 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੁੰਮ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਫੋਨਾਂ ਨੂੰ ਬਲੌਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੇ ਇਸ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਦੇ ਸਿਰਫ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ 1.35 ਕਰੋੜ ਜਾਅਲੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਰੋਕਿਆ ਹੈ। ਸਿਸਟਮ ਨੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਾਲਾਂ ਵਿੱਚ 97 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਕਮੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਉਪਕਰਣ ਪਛਾਣ ਰਜਿਸਟਰ (CEIR) ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਤਹਿਤ, 35.49 ਲੱਖ ਗੁੰਮ ਜਾਂ ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਨੂੰ ਬਲੌਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, 21.57 ਲੱਖ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ 5.19 ਲੱਖ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਅੱਜ, ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸਹਿਯੋਗੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ, ਰਾਜ ਪੁਲਿਸ ਬਲਾਂ, ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਦਾਤਾਵਾਂ (TSPs), ਅਤੇ GSTN ਸਮੇਤ 620 ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਨਾਗਰਿਕ-ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਡਿਜੀਟਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਹਿਲਕਦਮੀ 'ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ', ਚੋਰੀ ਹੋਏ ਜਾਂ ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਫੋਨਾਂ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰੀ ਉਪਕਰਣ ਪਛਾਣ ਰਜਿਸਟਰ, ਡਿਜੀਟਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ, ਜਾਅਲੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ 'ਤੇ ਲਏ ਗਏ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ AI-ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ, ਅਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਧੋਖਾਧੜੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਜੋਖਮ ਸੂਚਕ (FFRI) ਵਰਗੇ ਉੱਨਤ ਸਾਧਨਾਂ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਰਿਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਪੋਰਟਲ ਨੇ ਭਾਰੀ ਜਨਤਕ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੇਖੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਰੋਜ਼ 16 ਕਰੋੜ ਵਿਜ਼ਿਟ ਅਤੇ ਔਸਤਨ 2 ਲੱਖ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹਨ। ਏਆਈ-ਸੰਚਾਲਿਤ ASTR ਟੂਲ, ਨਾਗਰਿਕ ਰਿਪੋਰਟਾਂ, ਅਤੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਇਨਪੁਟਸ ਨੇ 4.7 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੋਬਾਈਲ ਕਨੈਕਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਡਿਸਕਨੈਕਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਨੇ 5.1 ਲੱਖ ਮੋਬਾਈਲ ਹੈਂਡਸੈੱਟਾਂ ਨੂੰ ਬਲੌਕ ਕੀਤਾ ਹੈ, 24.46 ਲੱਖ ਵਟਸਐਪ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ 20,000 ਬਲਕ SMS ਭੇਜਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸੰਚਾਰ ਸਾਥੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।