ਰਾਂਚੀ, 21 ਅਗਸਤ
ਝਾਰਖੰਡ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਅਪਰਾਧ ਜਾਂਚ ਵਿਭਾਗ (ਸੀਆਈਡੀ) ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਖੱਚਰ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਸੀਆਈਡੀ ਨੇ ਲਗਭਗ 15,000 ਅਜਿਹੇ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਜੀ ਵਿੱਤੀ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸੱਤ ਮੁਲਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀ ਸਿੰਡੀਕੇਟਾਂ ਲਈ ਇੱਕ "ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ" ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਝਾਰਖੰਡ ਨੂੰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ।
ਸੀਆਈਡੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਖੱਚਰ ਖਾਤੇ ਉਹ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਹਨ ਜੋ ਜਾਂ ਤਾਂ ਸ਼ੱਕੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਦਲੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਰਜ਼ੀ ਨਾਲ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਜਲਦੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਜਾਂ ਕਢਵਾ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫੰਡਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
29 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਐਫਆਈਆਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ 40 ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਹਰੇਕ ਵਿੱਚ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਹੋਇਆ।
ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਧੀਨ ਭਾਰਤੀ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਤਾਲਮੇਲ ਕੇਂਦਰ (I4C) ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 15,000 ਖੱਚਰ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੋਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਨ।
ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੱਤ ਮੁਲਜ਼ਮ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਖੱਚਰ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਸਨ। ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਰੋਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ, ਪ੍ਰੇਮ ਰੰਜਨ ਸਿਨਹਾ, ਰਾਜੇਂਦਰ ਸਾਓ, ਜਤਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਉਰਫ਼ ਪੱਪੂ, ਨੂਰੇਜ਼ ਅੰਸਾਰੀ, ਸਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਗਣੇਸ਼ ਚਿਕ ਬਰਾਇਕ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ।
ਰੋਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਕਰਨਾਟਕ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਓ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਸਿਨਹਾ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਜਤਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਉਰਫ਼ ਪੱਪੂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨੌਂ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੇਰਲ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਯੂਪੀ, ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਅੰਸਾਰੀ ਦਿੱਲੀ, ਯੂਪੀ, ਕਰਨਾਟਕ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ। ਸਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਗੁਜਰਾਤ, ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਬਰਾਇਕ ਨੇ ਕਰਨਾਟਕ, ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਕੇਰਲ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਾਲੇ ਖਾਤਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੀਤਾ।
ਝਾਰਖੰਡ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਦਾ ਗੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਾਮਤਾਰਾ ਅਤੇ ਦੇਵਘਰ ਵਰਗੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਬਦਨਾਮ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਪਰ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਕਿਵੇਂ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ, ਅੰਤਰਰਾਜੀ ਵਿੱਤੀ ਰੈਕੇਟ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਨੈੱਟਵਰਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੜੀ ਨੂੰ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਖੱਚਰ ਖਾਤਾ ਸਪਲਾਇਰਾਂ ਦਾ ਵੱਡਾ ਜਾਲ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਂਚ ਅਧੀਨ ਹੈ।
ਸੀਆਈਡੀ ਨੇ ਖੱਚਰ ਖਾਤਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ, ਫ੍ਰੀਜ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਲਾਕ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਰਾਜ ਵਿਆਪੀ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਣਪਛਾਤੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਸਾਂਝੇ ਨਾ ਕਰਨ।
ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸੱਤਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂਇਕ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਜਾਂਚ ਅਜੇ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ।