ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 30 ਅਪ੍ਰੈਲ
ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਧੇ ਟੈਕਸ ਬੋਰਡ (CBDT) ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਅਤੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਸਾਲ 2025-26 ਲਈ ਆਮਦਨ ਕਰ ਰਿਟਰਨ ਫਾਰਮ ITR-1 ਅਤੇ ITR-4 ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
1 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2024 ਤੋਂ 31 ਮਾਰਚ, 2025 ਤੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਕਮਾਈ ਗਈ ਆਮਦਨ ਲਈ ਰਿਟਰਨ ਨਵੇਂ ਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਦਾਇਰ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ।
ਇਸ ਸਾਲ ITR ਫਾਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਧਾਰਾ 112A ਦੇ ਤਹਿਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ (LTCG) ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ITR-1 (SAHAJ) ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਸ ਸ਼ਰਤ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ ਕਿ LTCG 1.25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਆਮਦਨ ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਸਿਰਲੇਖ ਦੇ ਤਹਿਤ ਅੱਗੇ ਲਿਜਾਣ ਜਾਂ ਸੈੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਹੋਵੇ।
ਪਹਿਲਾਂ, ITR 1 ਵਿੱਚ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਟੈਕਸ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਕੋਲ ਸੂਚੀਬੱਧ ਇਕੁਇਟੀ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ-ਮੁਖੀ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਹਨ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਲਈ ITR-1 ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ITR-1 ਫਾਰਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਾਇਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਘਰ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਤੋਂ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਹੈ ਜਾਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਇਕੁਇਟੀ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ ਮਿਉਚੁਅਲ ਫੰਡਾਂ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੂੰਜੀ ਲਾਭ ਹਨ।
ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਮਦਨ ਕਰ ਮੁਲਾਂਕਣਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ AY 2024-25 ਵਿੱਚ ਨਵੀਂ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੋਣ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਜਾਂ ਉਲਟਾਉਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ AY 2025-26 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਵੀਂ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਣ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫਾਰਮ 10-IEA ਰਸੀਦ ਵੇਰਵੇ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਫਾਰਮ 10-IEA ਦੇਰੀ ਨਾਲ ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਵੀ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।