ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 11 ਅਪ੍ਰੈਲ
ਦੇਸ਼ ਦਾ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਕੰਪੋਨੈਂਟ ਉਤਪਾਦਨ 2030 ਤੱਕ 145 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਵਧਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ 20 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਕੇ 60 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2-2.5 ਮਿਲੀਅਨ ਨਵੇਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣਗੇ, ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
"ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਇੰਡਸਟਰੀ: ਪਾਵਰਿੰਗ ਇੰਡੀਆਜ਼ ਪਾਰਟੀਸੀਪੇਸ਼ਨ ਇਨ ਗਲੋਬਲ ਵੈਲਯੂ ਚੇਨਜ਼" ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਲਗਭਗ 25 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਪਾਰ ਸਰਪਲੱਸ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਵੈਲਯੂ ਚੇਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ 3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ 8 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਧੇ ਨਾਲ 2-2.5 ਮਿਲੀਅਨ ਨਵੇਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਸਿੱਧਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ 3-4 ਮਿਲੀਅਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਚੀਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਵਿਸ਼ਵ ਉਤਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਸਾਲਾਨਾ ਉਤਪਾਦਨ ਲਗਭਗ 6 ਮਿਲੀਅਨ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਸੈਕਟਰ ਨੇ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਛੋਟੀਆਂ ਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਉਪਯੋਗਤਾ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 'ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ' ਵਰਗੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲਾਗਤ-ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਕਾਰਜਬਲ ਦੁਆਰਾ ਸਮਰਥਤ, ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਇੱਕ ਹੱਬ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸਨੂੰ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਵਾਈਸ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸੁਮਨ ਬੇਰੀ, ਵਾਈਸ ਚੇਅਰਮੈਨ, ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਡਾ. ਵੀ.ਕੇ. ਸਾਰਸਵਤ, ਮੈਂਬਰ, ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਉਦਯੋਗ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਵਾਹਨਾਂ (EVs) ਵੱਲ ਇੱਕ ਪਰਿਵਰਤਨਸ਼ੀਲ ਤਬਦੀਲੀ ਵਿੱਚੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਟਿਕਾਊ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਲਈ ਵਧਦੀ ਖਪਤਕਾਰ ਮੰਗ, ਕਾਰਬਨ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਦਬਾਅ, ਅਤੇ ਬੈਟਰੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਤਰੱਕੀ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੈ। EV ਵਿਕਰੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵਧੀ ਹੈ, ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਨਿਰਮਾਣ ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਨੂੰ ਮੁੜ ਆਕਾਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਮਾਨਾਂਤਰ, ਇੰਡਸਟਰੀ 4.0 ਦਾ ਵਾਧਾ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI), ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ (ML), ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਆਫ਼ ਥਿੰਗਜ਼ (IoT), ਅਤੇ ਰੋਬੋਟਿਕਸ ਵਰਗੀਆਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਲਾਗਤਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਲਚਕਤਾ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਡਿਜੀਟਲ ਤਰੱਕੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਬਲਕਿ ਸਮਾਰਟ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਅਤੇ ਜੁੜੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਨਵੇਂ ਵਪਾਰਕ ਮਾਡਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮੁਕਾਬਲੇਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕਈ ਰਣਨੀਤਕ ਵਿੱਤੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਵਿੱਤੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜਟਿਲਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੰਰਚਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ - ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ; ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ; ਰਵਾਇਤੀ ਅਤੇ ਸਧਾਰਨ; ਅਤੇ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਅਤੇ ਸਧਾਰਨ